آیا میتوان از نوع جدیدی از لامپهای فرابنفش در ایستگاهها، هواپیماها، فرودگاهها و مدارس برای از بین بردن ویروسهای خطرناک استفاده کرد و نحوه مبارزه با کووید ۱۹ را تغییر داد؟
محققان در دانشگاه کلمبیای نیویورک آمریکا سالهاست روی چنین مواردی کار میکنند و بیماری همهگیر فعلی میتواند ارزش تلاشهای آنها را تایید کند.
لامپهای یو.وی.سی UVC از مدتها پیش برای از بین بردن باکتریها، ویروسها و کپکها مخصوصا در بیمارستانها و صنایع غذایی مورد استفاده قرار میگرفتند. با این حال با شیوع گسترده ویروس کرونا، برخی دانشمندان معتقدند که از این فناوری بهعنوان یکی از راههای کاهش شیوع استفاده کرد.
اما اشعه یو.وی.سی (فرابنفش نوع سی) خطرناک است و باعث ایجاد سرطان پوست و مشکلات در چشم میشود و تنها در مواردی که افراد حضور ندارند میتوان از آن استفاده کرد.
مسئولان شهری نیویورک قصد دارند در متروی نیویورک به مانند نمونههای استفاده شده در متروهای چین، از لامپهای فرابنفش نوع سی برای ضدعفونی کردن واگنهای مترو استفاده کنند اما شرط استفاده از آن شبها است که مترو تعطیل میشود.
نوع بیخطر اشعه فرابنفش نوع سی کدام است؟
دیوید برنر، مدیر مرکز تحقیقات رادیولوژی در دانشگاه پزشکی کلمبیا به همراه گروهش در این باره تحقیق میکنند. وی در گفتوگو با خبرگزاری فرانسه اعلام کرد که نوعی از اشعه فرابنفش که فوق فرابنفش نوع سی far-UVC نامیده میشود طول موج ۲۲۲ نانومتر دارد که این طول موج برای انسان مضر نیست اما در عین حال میتواند باعث از بین بردن ویروسها نیز شود.
وی افزود: «در این فرکانس، اشعهها نمیتوانند به سطح پوست یا چشم نفوذ پیدا کنند.»
این بدان معناست که از این فنآوری میتوان در فضاهای شلوغ و بسته یعنی جاهایی که خطر آلودگی بالا ارزیابی میشود، استفاده کرد.
گروه تحقیقاتی دانشگاه کلمبیای نیویورک از سال ۲۰۱۳ مطالعات خود درباره تاثیرات اشعه فوق فرابنفش نوع سی برای مقابله با داروهای مقاوم به باکتریها آغاز کرد. در مراحل بعدی تحقیقات، نقش این اشعه بر روی ویروسها از جمله ویروس آنفلوآنزا بررسی شد. در ماههای اخیر این گروه تحقیقاتی فعالیت خود را روی ویروس جدید کرونا متمرکز کردهاند.
این گروه تحقیقاتی برای بررسی تاثیر اشعه فوق فرابنفش نوع سی روی ویروس کرونا مجبور شد تجهیزات خود را به یکی آزمایشگاه زیستی با امنیت بسیار بالا منتقل کند.
از بین رفتن ویروس کرونا در چند دقیقه با اشعههای یو.وی.سی
برنر میگوید طبق آزمایشهایی که از سه-چهار هفته پیش آغاز شده است، پرتوهای یو.وی.سی ویروس را از روی سطوح در چند دقیقه از بین میبرد.
این گروه تحقیقاتی قصد دارد در مرحله بعدی، تاثیر این اشعه را روی ویروس معلق در هوا آزمایش کند چرا که احتمال خطر در محیطهایی که فرد آلوده به ویروس عطسه یا سرفه میکند بالا است.
به موازات این تحقیقات، آزمایشهایی نیز در ارتباط با بیخطر بودن پرتوها برای انسان در حال انجام است.
اما باتوجه به اینکه تحقیقات این گروه از سالها پیش در جریان بود، آقای برنر میگوید: « اکنون ۴۰ هفته است که آزمایشگاه موشهایی را به مدت هشت ساعت در روز و ۵ روز در هفته در معرض اشعه فوق فرابنفش نوع سی قرار داده است.» این میزان اشعه ۲۰ برابر بیشتر از چیزی است که برای انسانها میتواند استفاده شود.
وی درباره نتیجه کار پس از آزمایش روی پوست و چشم جوندگان گفت: «ما تقریبا چیزی پیدا نکردیم. موشها سرحال و همچنان زیبا هستند.»
با این وجود این آزمایش ۲۰ هفته دیگر نیز ادامه پیدا میکند.
این یافتهها تا زمانی که تمام مراحل باقی مانده آزمایشها انجام نشود نمیتواند از سوی جوامع علمی تایید شود. با این حال این گروه تحقیقاتی پیش از این، نتایج اولیه تحقیقات خود را در مجله نیچر ارائه کرده بود.
پیش بینی میشود اگر نتایج نهایی آزمایشها موفقیت آمیز باشند برای کاهش ضرر اقتصادی مشاغل از این فناوری در دفاتر کاری، رستورانها، هواپیماها، بیمارستانها و … به سرعت استفاده شود.
آقای برنر معتقد است که اگر این پروژه یک یا دو سال زودتر شروع میشد شاید میتوانستند جلوی همهگیری بحران کووید ۱۹ را بگیرند.